Πέμπτη 7 Απριλίου 2011
Η ανεργία "σκοτώνει"- Έρευνα
Τετάρτη 16 Μαρτίου 2011
Θέλω να αφήσω το παιδικό μου δωμάτιο! (;)
Θένη Αξιοτοπούλου
Τρίτη 8 Μαρτίου 2011
Η Φωτεινή Τσαλίκογλου μιλά για τη δύναμη της απώλειας
Γεμάτη ευαισθησία, όραμα και αισιοδοξία, η Φωτεινή Τσαλίκογλου, χρησιμοποιώντας και δικά της προσωπικά βιώματα, απαντά στα ερωτήματα μας για την απώλεια και το πένθος, ενώ μας δίνει και την δική της οπτική για την αντιμετώπιση των κρίσεων। Αφορμή η ομιλία της με θέμα «Η Δύναμη της Απώλειας και οι Μεταμορφώσεις της Οδύνης: η δημιουργία ως αντίδοτο στις κρίσεις» στις 9 Μαρτίου 2011, στις 19:00 μ.μ. στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Υποστηρίζετε ότι η «απώλεια» παροτρύνει τη δημιουργία. Ποια «απώλεια» ήταν εκείνη που καθόρισε/καθορίζει τη δημιουργική σας πορεία στο χώρο των γραμμάτων;
Ήμουνα δεκαπέντε χρονών όταν πέθανε η προγιαγιά μου. Σε βαθύ γήρας. Ειρηνικά στον ύπνο της, μέσα στο σπίτι μας. «Σαν πουλάκι έσβησε η Άννα γιαγιά» είπε η κόρη της. Πήρα ένα κομμάτι χαρτί κι έγραψα «Σήμερα πέθανε η Αννα γιαγιά», κι επειτα συμπλήρωσα «σαν πουλάκι έσβησε». Η φράση εκεινη έκλεβε κάτι από την αγριαδα του θανατου. Θυμάμαι την ανακούφιση που ένοιωσα. Δειλά-δειλά και διστακτικά απο τότε και μέχρι σήμερα το ιδιο πραγμα προσπαθώ να κάνω: Να αποτυπωνω την οδύνη, για να την εξημερώσω. Είναι μια σχεδόν μεταφυσική διαδικασία. Σαν να προσφέρεις αγάπη και θαλπωρή σε ένα άγριο ζώο, για να το κάνεις σιγά σιγά ένα αφοσιωμένο σε σένα κατοικίδιο. Η διαδικασία αυτή δεν τελειώνει ποτέ. Η μεταμορφωση δεν είναι ποτέ ολοκληρωτική.
Στα αρνητικά που προσάπτουμε όλοι μας στον σύγχρονο τρόπο ζωής, εσείς προσθέτετε και την αποφυγή του πένθους. Πως ορίζετε την αποφυγή αυτή, και πως την ερμηνεύετε;
Ο αποτελεσματικός, λειτουργικός άνθρωπος της εποχής μας αρνείται πεισματικά το πενθος. Αρνειται δηλαδή να πονέσει, να ζήσει το θρήνο, τα συναισθήματα θλίψης που γεννά μια απώλεια. Υπακούει στην άρρητη επιταγή: «Μόνο μπροστά κοιτάμε». Κρύβει κάτω από το χαλί, εντοιχίζει σε μια ντουλάπα τα συναισθήματα του. Κι ετσι γίνεται ενας αποκομμένος, εξόριστος από τον εαυτό του άνθρωπος.
Θα λέγατε ότι ειναι «απαραίτητο» να βιώσουμε μια μεγάλη «απώλεια» για να γίνουμε δημιουργικοί ή υπάρχει και ευκολότερος δρόμος για την δημιουργία;
Ο Αρτώ έλεγε «Κανείς ποτέ δεν έγραψε, ούτε ζωγραφισε, ούτε έφτιαξε έργα γλυπτικής ή πλαστικής, ούτε κατασκεύασε η επινόησε κάτι για άλλο λόγο παρα για να βγει από την κόλαση».
Ο δρόμος προς την δημιουργικότητα ειναι μοναχικός ή όχι;
Ενας εξαιρετικά μοναχικός δρόμος που όμως σου επιρέπει να φαντασιώνεις ότι δεν είσαι μονος και ότι μεσα από το έργο σου συνομιλείς με το σύμπαν. Πρόκειται για μια πολύτιμη ψευδαίσθηση.
Στα μυθιστορήματά σας κυρίως υπάρχει έντονος ο ψυχολογικός παράγοντας στο προφιλ των ηρώων. Συνειδητά ή ασυνείδητα συμβαίνει αυτό;
Μα ο ψυχολογικός παράγοντας είναι πάντα εκεί. Ακόμα και αν εμεις δεν το θέλουμε, δεν μας αφήνει να τον αγνοήσουμε.
Καθιστώντας πιο προσιτή την επιστήμη της Ψυχολογίας στο ευρύ κοινό, το όφελος ειναι μεγαλύτερο για την Επιστήμη ή για τον άνθρωπο;
Η ψυχολογία είναι μια επιστήμη για τον άνθρωπο. Όταν το ξεχνάει αυτό εκφυλίζεται σε μια απρόσφορη τεχνογνωσία, μετασχηματίζεται σε μια τεχνολογια της συμπεριφοράς που μπορεί να είναι χρήσιμη και ωφέλιμη για την εξουσία αλλά όχι για τον ιδιο τον άνθρωπο।
Τελικά, αξίζει κανείς να βιώνει τις απώλειες του στην πλήρη έκφανσή τους;
Το βίωμα της απώλειας είναι πολύτιμο. Σε εισάγει σε μια απομυθοποιούσα πραγματικότητα. Σε φέρνει αντιμετωπο με προκλησεις και επιλογές. Αλλά και μια επιθυμία υπέρβασης. Η διεργασία του πενθους προσφέρει τα δώρα της αυτογνωσίας,της συμπόνοιας στον εαυτό μας και στον άλλον, της βαθύτητας του συναισθήματος και της σκέψης μας. Της επιεικιας και της αλληλεγκυης απέναντι στον αδύνατο. Σκεφτείται ποσο δραματικά απουσιάζουν στις μερες που ζουμε όλα αυτά.
H Φωτεινή Τσαλίκογλου σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης και ειδικεύτηκε στην Κλινική Ψυχολογία. Είναι καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, όπου διδάσκει τα μαθήματα «Κλινική ψυχολογία μέσα από τη λογοτεχνία και την Τέχνη» και «Εγκληματολογική Ψυχολογία». Αρθρογραφεί στην εφημερίδα «Το Βήμα» και είναι συγγραφέας των έργων: «Σχιζοφρένεια και Φόνος. Αναζητώντας τον Χαμένο Παράδεισο», «Μυθολογίες βίας και καταστολής», «O μύθος του επικίνδυνου ψυχασθενή», «Ψυχο-λογικά, Οι παγίδες του αυτονόητου», «Η ψυχολογία στην Ελλάδα σήμερα” (επιμέλεια), «Η Ψυχολογία της καθημερινής ζωής: H κουλτούρα του εφήμερου», «Η Ψυχή στη χώρα των πραγμάτων», «Μήπως;» (μαζί με την Μαργαρίτα Καραπάνου), «H νεράιδα της Γης» (παραμύθι σε εικονογράφηση Αλέξη Κυριτσόπουλου), «Δεν μ’ αγαπάς, μ’ αγαπάς: Τα παράξενα της μητρικής αγάπης. Τα γράμματα της Μαργαρίτας Λυμπεράκη στην κόρη της Μαργαρίτα Καραπάνου». Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν τα μυθιστορήματα της «Η κόρη της Ανθής Αλκαίου», «Ονειρεύτηκα πως είμαι καλά», «Έρως φαρμακοποιός», «Εγώ, η Μάρθα Φρόυντ», «Όλα τα Ναι του κόσμου» (νουβέλα). Το τελευταίο της μυθιστόρημα «Το Χάρισμα της Βέρθας» ήταν υποψήφιο για το βραβείο αναγνωστών 2010 του ΕΚΕΒΙ. Μόλις κυκλοφόρησε το βιβλίο της «Το Μέλλον ανήκει στην έκπληξη: 34 Σχόλια για την κρίση κι ένα υστερόγραφο».
Πέμπτη 17 Φεβρουαρίου 2011
Το ζευγαρι και η υπογονιμότητα
Δίνει η φύση στον άνθρωπο το διάστημα ενός χρόνου, μέσα από τον έρωτα, με σκοπό να υπάρξουν αρκετές συνευρέσεις ενώ ταυτόχρονα αυξάνονται και οι πιθανότητες ψυχικού δεσίματος, έτσι ώστε μετά το πέρασμα του έρωτα να έχουν αναπτύξει και άλλα συναισθήματα μεταξύ τους που να τους επιτρέψουν να γίνουν οικογένεια.
Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει αλλά η φύση εξακολουθεί να μας ορίζει σε μεγάλο βαθμό· καθώς επίσης, ασκούν επιρροή τα κοινωνικά στερεότυπα και οι κοινωνικές επιταγές στον κάθε πολιτισμό, που τείνουν να προσδοκούν την πραγμάτωση του προγραμματισμού της φύσης.
Από ψυχολογικής απόψεως, ο άνθρωπος κάνει παιδιά για προσωπικούς λόγους, και ιδιαίτερα η γυναίκα, που κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης βιώνει μια παντοδυναμία επειδή φέρνει ένα πλάσμα στον κόσμο. Ο ναρκισσισμός της εκείνη την περίοδο, η αίσθηση μοναδικότητάς της και της υπεράνθρωπης διάστασής της αυξάνονται. Ο άνθρωπος κάνει παιδί για τον εαυτό του και όχι για το παιδί.
Ενα ζευγάρι που αντιμετωπίζει προβλήματα γονιμοποίησης έρχεται αντιμέτωπο με τις ανθρωπολογικές, κοινωνικές και ψυχολογικές προσδοκίες που δεν συναντώνται. Οσο έντονο και τροφοδοτικό είναι το αίσθημα της παντοδυναμίας κατά τη διάρκεια μιας εγκυμοσύνης τόσο ματαιωτικό και στερητικό είναι το αίσθημα της υπογονιμότητας.
Σε περίπτωση που ένα ζευγάρι καθηλωθεί στην επιθυμία να κάνει παιδί και το μόνο σημείο αναφοράς του ξεκινήσει να γίνεται η προσπάθεια γι' αυτό, τότε το ζευγάρι θα περάσει κρίση και θα χάσει το αρχικό νόημα της σχέσης του. Μια καθήλωση στο θέμα της αναπαραγωγής είναι ικανή από το να διαλύσει το ζευγάρι μέχρι να μαράνει και να αποχρωματίσει ό,τι τους ενώνει, να ενοχοποιείται και να ενοχοποιεί τον άλλον ή να προβάλλει το προσωπικό μέρος της αποτυχίας του, με αποτέλεσμα να χάνεται ο άνθρωπος.
Η σεξουαλική ζωή αποκτά διαφορετικό νόημα. Η ερωτική επαφή γίνεται μια συνεύρεση μεταξύ δυο ανθρώπων που αγωνιούν να αποδείξουν την ταυτότητά τους και να εκπληρώσουν το όνειρό τους. Παύει να είναι μια κατάσταση ευχαρίστησης, ηδονής, απελευθέρωσης και ερωτικής ένωσης και γίνεται μια πράξη βαριά επενδεδυμένη με υπαρξιακές προσδοκίες, όπου όσο οι αποτυχημένες προσπάθειες αυξάνονται, καταλήγει να γίνεται μια διαδικασία που γεμίζει τον άνθρωπο με τον φόβο της ματαίωσης.
Ο ένας βλέπει στον άλλον τον άνθρωπο με τον οποίο τον συνδέει κάτι δύσκολο ψυχικά, ένας καημός.
Οσο αυξάνεται η καθήλωση γύρω από το θέμα της τεκνοποίησης, τόσο λιγότερες είναι οι πιθανότητες επιτυχίας, διότι όλο το σώμα είναι σφιγμένο και εκκρίνει ορμόνες μη ευεργετικές.
Στην περίπτωση τεχνητής γονιμοποίησης, οι αγωνίες παραμένουν οι ίδιες αλλά πλέον το ζευγάρι αναζητά σύμμαχο και βοηθό, κάτι που τους απελευθερώνει από το να σηκώνουν μόνοι τους την ευθύνη του ονείρου τους και αυξάνει τις πιθανότητες γονιμοποίησης.
Συνήθως όταν ένα ζευγάρι δεν έχει βρει βιολογικά αίτια που εμποδίζουν την αναπαραγωγή, φρόνιμο είναι να κοιτάξει και τους ψυχικούς λόγους διότι μπορεί να λειτουργούν ανασταλτικά κάποια βιώματα και βαθύτερες φοβίες, ιδιαίτερα από την πλευρά της γυναίκας.
Ενα ζευγάρι που αντιμετωπίζει αυτή την κατάσταση χρειάζεται να μπορεί να διαχωρίσει τη σχέση του από τη συγκεκριμένη δυσκολία, έτσι ώστε να μη θυσιαστεί ο δεσμός μπροστά στην υπογονιμότητα. Να επαναπροσδιορίσουν τους στόχους τους και να εκτιμήσουν ότι έχουν ο ένας τον άλλον και πως μόνο μέσα από ηρεμία και εσωτερική ασφάλεια θα έρθει ένα παιδάκι σ' αυτές τις περιπτώσεις. Η βοήθεια από γιατρούς, ψυχολόγους καθώς και από εναλλακτικές θεραπείες, όπως ο βελονισμός, είναι χρήσιμη στην εκπλήρωση του ονείρου. Η παγίδα είναι να ταυτίσει κανείς τον εαυτό του με αυτήν τη δυσκολία.
Ο άνθρωπος είναι ένα σύνολο ξεχωριστό, που στις δυσκολίες καλείται να επιστρατεύσει την αισιόδοξη, θετική, ψύχραιμη πλευρά του και την ικανότητά του να οργανώνεται και να τολμά να ζητάει στήριξη με στόχο την εκπλήρωση της επιθυμίας του, έχοντας τον/τη σύντροφό του ως το μεγάλο σύμμαχο। Μαζί θα φέρει το ζευγάρι ένα παιδί στον κόσμο και μαζί θα βρει το δρόμο για την πραγμάτωση αυτής της επιθυμίας.
Πηγή: Ελευθεροτυπία, Μαρία Σαράντη
Δευτέρα 7 Φεβρουαρίου 2011
Η γυναίκα της ζωής μου- Κύκλος Συμβουλευτικής
Μητέρα, κόρη, σύντροφος, αδελφή, φίλη, εργαζόμενη, καριερίστα…
Πολλά συναισθήματα για μια γυναίκα…
Αγάπη, τρυφερότητα, ευθύνες, αγωνία, άγχος, φόβος, μοναξιά…
Έχουμε συνηθίσει να συνδέουμε τις γυναίκες με τον πολλαπλό τους ρόλο, καθώς και με συγκεκριμένα μοτίβα συμπεριφοράς.
Τι γίνεται όμως με τις ανάγκες τους;
Ο στόχος αυτού του κύκλου είναι να συνδεθούν οι γυναίκες με όσα έχουν ανάγκη για να είναι εντάξει, όχι μόνο στις υποχρεώσεις τους, αλλά και στις επιθυμίες τους.
Έναρξη ομάδας:
Μάρτιος 2011. Οι ομαδικές συνεδρίες γίνονται κάθε 15 ημέρες και διαρκούν δύο ώρες. Με κάθε ενδιαφερόμενο προηγείται δωρεάν ατομική συνάντηση για περαιτέρω πληροφορίες από 14-25/02/11.
Χώρος διεξαγωγής:
Αγίου Ιωάννου & Αθ. Διάκου 1α, Αγία Παρασκευή
Επικοινωνία:
Θένη Αξιοτοπούλου, οικογενειακή σύμβουλος- ψυχοθεραπεύτρια
210 60 85 417, 6946 971108, e-mail: theni_ax@yahoo.com Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε. http://www.theniaxiotopoulou.blogspot.com/
Δεν αλλάζει ο άνθρωπος! (;) - Κύκλος Συμβουλευτικής
Αλλαγές… ξαφνικές, δυσάρεστες, αναγκαίες, τραυματικές
Αλλαγές όλων των αποχρώσεων καθορίζουν σε μεγάλο ή μικρότερο βαθμό την ζωή μας με ευχάριστα, με δυσάρεστα, με έντονα ή και ήπια συναισθήματα.
Τι γίνεται όμως όταν αλλαγές που επιθυμούμε, μας φαίνονται ανέφικτες με αποτέλεσμα να μένουμε στάσιμοι σε καταστάσεις που δεν μας ικανοποιούν;
Τι γίνεται όταν αλλαγές εξωτερικές έρχονται και μεταβάλλουν την ισορροπία μας και πως φτιάχνουμε καινούργιες σταθερές;
Ένας κύκλος συμβουλευτικής που απευθύνεται σε όσους η αλλαγή είναι ο δρόμος για την εξέλιξη και την βελτίωση της ζωής τους.
Έναρξη ομάδας:
Μάρτιος 2011. Οι ομαδικές συνεδρίες γίνονται κάθε 15 ημέρες και διαρκούν δύο ώρες. Με κάθε ενδιαφερόμενο προηγείται δωρεάν ατομική συνάντηση για περαιτέρω πληροφορίες από 14-25/02/11.
Χώρος διεξαγωγής:
Αγίου Ιωάννου & Αθ. Διάκου 1α, Αγία Παρασκευή
Παρασκευή 17 Δεκεμβρίου 2010
Η θλίψη των Χριστουγέννων, αλλιώς! ...(επίκαιρο ξανά..)
Οι μέρες των Χριστουγέννων για πολλούς είναι συνδυασμένες με την χαρά, την ανεμελιά, την οικογένεια, τα δώρα και την διασκέδαση. Δεν είναι λίγοι όμως όσοι μιλούν για την μελαγχολία των Χριστουγέννων και ακόμη περισσότεροι είναι όσοι προτείνουν τρόπους για να την αποφύγετε ή να την καταπολεμήσετε.
Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για μια ιδιότυπη…δικτατορία ευχάριστων συναισθημάτων.
Γιατί όμως; Γιατί δεν επιτρέπεται να είμαστε θλιμμένοι τα Χριστούγεννα;
Σαφέστατα είναι ένα θέμα που θα μπορούσαμε να το δούμε μέσα από την κοινωνική του διάσταση, μιας και ένας θλιμμένος δεν μπορεί να είναι καταναλωτής και φυσικά ένας καταναλωτής δεν μπορεί να είναι θλιμμένος.
Εδώ όμως θα προτείνουμε τρόπους όχι για να αποφύγουμε την θλίψη, αλλά για να την χρησιμοποιήσουμε.
Είναι πολύ πιθανό κάποιος να μην μπορεί να χαρεί τις γιορτές, γιατί αυτήν την περίοδο υπογραμμίζονται και βγαίνουν στην επιφάνεια δυσκολίες που υπάρχουν όλη την χρονιά.
Είναι μια περίοδος που βγαίνουμε από την ρουτίνα μας, που συχνά αποτελεί έναν τρόπο να αποφεύγουμε τις πιο βαθιές μας ανάγκες. Επιπλέον, βρισκόμαστε με την οικογένεια μας, πεδίο που για πολλούς είναι πηγή αγχογόνων συναισθημάτων, αν μάλιστα το γιορτινό κλίμα δεν…βγαίνει, τα πράγματα δυσκολεύουν. Τέλος, επειδή είναι μια περίοδος που μας καλεί να βάλουμε τα καλά μας, είναι πιθανό να έρθουμε σε επαφή με τις ελλείψεις μας, σε συναισθήματα, σχέσεις, στόχους, αλλά και υλικά αγαθά.
Αν λοιπόν ο σεισμός των Χριστουγέννων φέρει στην επιφάνεια θλίψη αντί για χαρά και ανεμελιά, είναι πιθανόν να σας αποκαλύπτει αυτό που όλη την υπόλοιπη χρονιά βρίσκεται καλά κρυμμένο. Είναι πολύ σημαντικό να μην ψάξουμε για ένα συρτάρι που θα το ξανακρύψουμε μέχρι το επόμενο ρεβεγιόν, αλλά να το αξιοποιήσουμε.
Ίσως αυτό να είναι το χριστουγεννιάτικο δώρο που μας κάνει ο εαυτός μας. Ένας τρόπος να μας δείξει τι μας δυσκολεύει, τι έχουμε ανάγκη και τι επιθυμούμε για να ζούμε καλύτερα.
Αν δεν απειληθούμε από την θλίψη και προσπαθήσουμε να την αποκρυπτογραφήσουμε, θα πάρουμε πολύ σημαντικές πληροφορίες για τον εαυτό μας, που μπορούν να μας οδηγήσουν στην χαρά.
Εξάλλου, η χαρά (όπως και όλα τα συναισθήματα) δεν έρχεται απ΄έξω, δημιουργείται από εμάς.
Αν λοιπόν ο εαυτός μας δεν παρασύρεται από τα λαμπιόνια της γιορτής…κάτι ξέρει!
Το θέμα δεν είναι να κλείσουμε τα αυτιά μας σε αυτά που μας λέει, αλλά να προσπαθήσουμε να ακούσουμε καθαρά.
Γιατί είπαμε…αυτός ξέρει!