Απώλεια και πένθος

Η απώλεια και το πένθος, θα έλεγε κανείς, ότι είναι δύο συνυφασμένες έννοιες, δηλαδή μετά από μια απώλεια ακολουθεί μια περίοδος πένθους. Είναι όμως έτσι, για όλους τους ανθρώπους;  Μήπως, ενώ οι απώλειες είναι μέρος της ζωής μας, το πένθος μας φοβίζει και συχνά το αποφεύγουμε;

Ας ξεκινήσουμε ορίζοντας κάπως, την έννοια της απώλειας. Από πολύ νωρίς οι περισσότεροι άνθρωποι καλούμαστε, να κλείσουμε κύκλους και να αποχαιρετίσουμε καταστάσεις, ανθρώπους, συνήθειες κ.τ.λ.
Για παράδειγμα, όταν ένα παιδί φεύγει από το πατρικό του σπίτι, κλείνει έναν κύκλο, καλείται να αποχαιρετίσει το σπίτι, τους γονείς του, αλλά κυρίως μια ολόκληρη φάση ζωής. Η απώλεια λοιπόν δεν συνδέεται αποκλειστικά με «άσχημα γεγονότα», αλλά και με επιλογές επιθυμητές και αναγκαίες στην πορεία της ζωής μας. Το γεγονός ότι κάποιες απώλειες είναι αποτέλεσμα επιλογών μας, δεν αφαιρεί τον πόνο του αποχωρισμού, ωστόσο μάλλον είναι πιο εύκολο να τον διαχειριστούμε, όντας πιο προετοιμασμένοι.
Τι γίνεται όμως με τις απώλειες που δεν έχουμε επιλέξει και έρχονται βίαια στην ζωή μας;
Όπως, μια ξαφνική απόλυση, ένας χωρισμός που δεν περιμέναμε, μια σοβαρή ασθένεια, ένας θάνατος αγαπημένου μας ανθρώπου.
Πως μπορούμε να διαχειριστούμε «βαριά» γεγονότα σαν αυτά;
Το πιο σημαντικό είναι να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να πενθήσει. Πολλές φορές οι άνθρωποι γύρω μας έχουν την τάση να μας «προστατεύουν» από δύσκολα συναισθήματα, γι΄αυτό και συχνά ακούμε σε καταστάσεις σαν αυτές, φράσεις όπως: «έλα μην σε παίρνει από κάτω», «να είσαι δυνατός», «μην κλαίς, δεν γυρίζει πίσω, κοίτα μπροστά». Ωστόσο, ο μόνος τρόπος να προχωρήσουμε, μετά από μια απώλεια, είναι να δώσουμε χώρο σε όλα αυτά τα δυσάρεστα και πολλές βορές δυσβάσταχτα συναισθήματα.
Οι περισσότεροι άνθρωποι αναρωτιούνται: «Για πόσο θα πονάω;» Η αλήθεια είναι ότι ο χρόνος δεν είναι ίδιος για όλους, ωστόσο το πένθος κάνει μια «διαδρομή» αρκετά κοινή για τους περισσότερους ανθρώπους. Θα λέγαμε ότι κάθε άνθρωπος που πενθεί περνά από τις παρακάτω φάσεις:
1^η φάση: Σοκ-άρνηση
Είναι η φάση, που το άτομο έρχεται αντιμέτωπο με το γεγονός. Υπάρχει μούδιασμα και συναισθηματική ουδετερότητα. Σε αυτήν την φάση πολλοί δίνουν έμφαση στα διαδικαστικά: (κλείνουν εκκρεμότητες στην δουλειά, μαζεύουν τα πράγματα από το σπίτι μετά από έναν χωρισμό, κανονίζουν τις λεπτομέρειες της κηδείας κ.τ.λ. ). Μοιάζει λίγο σαν να βρίσκουν έναν τρόπο, να προστατευτούν από τον μεγάλο πόνο.
2^η φάση: Συνειδητοποίηση
Σε αυτή την φάση το άτομο, συνειδητοποιεί, ότι η απώλεια είναι γεγονός. Αυτό φέρνει μια σειρά από έντονα συναισθήματα: πόνος, θλίψη, θυμός, ενοχές, απόγνωση. Σίγουρα είναι η πιο επίπονη φάση, ωστόσο απολύτως φυσιολογική και αναγκαία. Είναι σημαντικό σε αυτή την φάση το άτομο να έχει την δυνατότητα, να βιώσει τα συναισθήματα αυτά, αλλά και να τα εκφράσει και να τα μοιραστεί με τους κοντινούς του ανθρώπους.
3^η φάση: Αποδοχή
Σε αυτήν την φάση η ένταση των συναισθημάτων υποχωρεί, χωρίς να σημαίνει ότι αυτά εξαφανίζονται. Η απώλεια παίρνει την θέση της στη ζωή μας και μαθαίνουμε να διαχειριζόμαστε τις συνέπειές της.
Αυτές τις φάσεις, όπως είπαμε τις περνούν, οι περισσότεροι άνθρωποι, ωστόσο κάποιοι μπορεί να «κολλήσουν» σε κάποια από τις 2 πρώτες και αυτό επιβραδύνει πάρα πολύ την ανακούφιση, που προφανώς είναι αναγκαία, μετά από μια σημαντική απώλεια. Το πένθος είναι από τις πιο δυσάρεστες εμπειρίες στην ζωή του καθενός. Αν όμως έχουμε έναν τρόπο να το αντιμετωπίσουμε, αυτός είναι να το βιώσουμε. Όσο αποφεύγουμε το πένθος, τόσο το κρατάμε ισχυρό μέσα μας, στερώντας από τον εαυτό μας την δυνατότητα να το ξεπεράσει και να πάει παρακάτω.
«Η ζωή συνεχίζεται» λέει η ρήση κι έτσι είναι. Η ζωή έχει την δυνατότητα να συνεχίζεται, ακόμα και μετά από δύσκολες απώλειες… κι αυτό είναι μόνο, ένα μικρό κομμάτι της μαγείας της.

Θένη Αξιοτοπούλου

Το άρθρο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά εδώ , στο Doctoranytime blog

Είχα ένα σκύλο, που τον έλεγαν κατάθλιψη

Στη χειρότερη περίπτωση, η κατάθλιψη μπορεί να είναι μια τρομακτική, εξουθενωτική κατάσταση. Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο βιώνουν την κατάθλιψη, ενώ πολλοί από αυτούς φοβούνται να μιλήσουν για το πρόβλημά τους και δεν ξέρουν πού να στραφούν για βοήθεια. Ωστόσο, η κατάθλιψη μπορεί σε μεγάλο βαθμό να προληφθεί και να θεραπευθεί. Σε συνεργασία με τον οργανισμό WHO για την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, ο συγγραφέας και εικονογράφος Matthew Johnstone αφηγείται μια ιστορία για την καταπολέμηση του «μαύρου σκύλου της κατάθλιψης».


Καντε κλικ εδω, να δειτε το βίντεο

Κρίσεις πανικού: Τι μου λέει ο εαυτός μου τόσο δυνατά;

Ενα άρθρο για τις κρίσεις πανικού δημοσιευμένο απο το blog του Doctor Anytime.
Το βρίσκετε εδώ

Κρίσεις πανικού

"Το δέντρο που έδινε" του Σελ Σιλβερστάϊν

Μια φορά και έναν καιρό ήταν μια μηλιά...και αγαπούσε ένα αγοράκι. Κάθε μέρα το αγοράκι πήγαινε και μάζευε τα φύλλα της και τα έπλεκε στεφάνι και έπαιζε τον βασιλιά του δάσους...Σκαρφάλωνε στον κορμό της κι έκανε κούνια στα κλαδιά της, κι έτρωγε μήλα, παίζανε και κρυφτό κι όταν το αγόρι κουραζόταν αποκοιμόταν στον ίσκιο της.

Και το αγόρι αγαπούσε την μηλιά πάρα πολύ κι η μηλιά ήταν ευτυχισμένη....

Μα πέρασαν τα χρόνια και το αγόρι μεγάλωσε και πολλές φορές η μηλιά έμενε μοναχή...Τότε μια μέρα το αγόρι πήγε στην μηλιά κι η μηλιά του είπε..."Έλα αγόρι να σκαρφαλώσεις στον κορμό μου και να κάνεις κούνια στα κλαδιά μου..."..."Είμαι μεγάλος για να σκαρφαλώνω και να παίζω" είπε το αγόρι. "Θέλω να αγοράσω πράγματα να καλοπεράσω, θέλω λεφτά…μπορείς να μου δώσεις λεφτά;"..."Λυπάμαι μα δεν έχω λεφτά" είπε η μηλιά, "Έχω μονάχα φύλλα και μήλα. Πάρε τα μήλα μου, και πούλησε τα στην πόλη έτσι θα έχεις λεφτά και θα σαι ευτυχισμένο"...και έτσι έγινε...και η μηλιά ήταν ευτυχισμένη.

Μα το αγόρι έκανε πολύ καιρό να ξαναφανεί και η μηλιά ήταν λυπημένη...Ώσπου μια μέρα το αγόρι ξαναγύρισε..."Έλα να παίξουμε όπως παλιά και να σαι ευτυχισμένο", είπε η μηλιά. "Δεν έχω καιρό για παιχνίδια", είπε το αγόρι, "Θέλω ένα σπίτι, να μου δίνει ζεστασιά, μπορείς να μου δώσεις ένα σπίτι;"..."Μπορείς να κόψεις τα κλαδιά μου και να χτίσεις ένα σπίτι και τότε θα είσαι ευτυχισμένος", είπε η μηλιά....και έτσι το αγόρι έκοψε τα κλαδιά της και πήγε να χτίσει το σπίτι του...και η μηλιά ήταν ευτυχισμένη.

Mα το αγόρι έκανε πολύ καιρό να ξαναφανεί.... Κι όταν γύρισε πάλι δεν μπορούσε να παίξει με την μηλιά, γιατί ήταν γέρος, και ζήτησε από την μηλιά μια βάρκα γιατί ήθελε να ταξιδέψει…"Κόψε τον κορμό μου και φτιάξε μια βάρκα", είπε η μηλιά, "για να σαι ευτυχισμένο"...και έτσι έγινε...Και η μηλιά ήταν ευτυχισμένη, μα όχι πραγματικά.

Και ύστερα από πολύ καιρό το αγόρι ξαναγύρισε..."Λυπάμαι αγόρι μα δεν μου απόμεινε τίποτα πια να σου δώσω, δεν είμαι πια παρά ένα γέρικο κούτσουρο", είπε η μηλιά. "Δεν θέλω και πολλά τώρα πια, μονάχα ένα ήσυχο μέρος να ξαποστάσω", είπε το αγόρι που τώρα πια είχε γίνει παππούς. "Τότε, ένα γέρικο κούτσουρο είναι ότι πρέπει για να ξαποστάσεις, έλα αγόρι, κάτσε, κάτσε και ξεκουράσου"...και έτσι έγινε...και η μηλιά ήταν ευτυχισμένη!

Κι εδώ μπορείτε να δείτε ένα ενδιαφέρον animation με αυτήν ιστορία

Η κατάθλιψη «είναι μεταδοτική»

Η κατάθλιψη και τα αρνητικά συναισθήματα που προηγούνται της εμφάνισής της μπορεί να είναι μεταδοτική, σύμφωνα με μία νέα μελέτη. 

Επιστήμονες από τις ΗΠΑ ανακάλυψαν ότι η μελαγχολική διάθεση μιας ομάδας φοιτητών με ευαλωτότητα στην κατάθλιψη μπορούσε να αυξήσει τις πιθανότητες των φίλων τους να την εκδηλώσουν και οι ίδιοι έξι μήνες αργότερα. 

Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει πως όσοι αντιδρούν αρνητικά στα στρεσογόνα γεγονότα, ερμηνεύοντάς τα ως επακόλουθο παραγόντων τους οποίους δεν μπορούν να αλλάξουν αλλά και ως αντανακλάσεις των δικών τους ανεπαρκειών, είναι πιο ευάλωτοι στην κατάθλιψη. 

Αυτή η συναισθηματική ευαλωτότητα, όπως αποκαλείται, αποτελεί τόσο ισχυρό παράγοντα κινδύνου για κατάθλιψη ώστε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να προβλεφθεί ποιος διατρέχει αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσει κατάθλιψη στο μέλλον. 

Οι δρες Τζέραλντ Χέφελ και Τζένιφερ Χέιμς, από το Πανεπιστήμιο Notre Dame της Ιντιάνα, λένε ότι η συναισθηματική ευαλωτότητα διαμορφώνεται κατά τα πρώτα χρόνια της εφηβικής ζωής, αλλά μοιάζει σταθερή κατά την ενήλικη. 

Ωστόσο, οι ίδιοι πιστεύουν πως μπορεί να μεταβληθεί στη διάρκεια ριζικών αλλαγών της ζωής. Μία τέτοια ριζική αλλαγή είναι το να φεύγει ένας νέος άνθρωπος από το σπίτι για να πάει να σπουδάσει στο πανεπιστήμιο.

Αυτή ακριβώς η συνθήκη αποτέλεσε το αντικείμενο της μελέτης τους, η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Clinical Psychological Science».

Οι ερευνητές παρακολούθησαν 206 πρωτοετείς φοιτητές του πανεπιστημίου τους, οι οποίοι είχαν οριστεί τυχαία να συγκατοικήσουν ανά δύο όταν έγιναν δεκτοί σε αυτό.

Μέσα σε ένα μήνα από την άφιξή τους στο πανεπιστήμιο, οι φοιτητές συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια που στόχο είχαν να αξιολογήσουν τη νοητική ευαλωτότητα και τα καταθλιπτικά συμπτώματά τους. Τα ίδια ερωτηματολόγια συμπλήρωσαν εκ νέου 3 και 6 μήνες αργότερα, ενώ ανέφεραν και κάθε είδους στρεσογόνο γεγονός που είχε μεσολαβήσει.

Τα αποτελέσματα έδειξαν πως οι φοιτητές που συγκατοικούσαν με άτομα με υψηλά επίπεδα συναισθηματικής ευαλωτότητας είχαν αυξημένες πιθανότητες να «κολλήσουν» την συναισθηματική κατάστασή του και να αποκτήσουν οι ίδιοι υψηλότερα επίπεδα συναισθηματικής ευαλωτότητας, με επακόλουθο να αυξάνεται ο κίνδυνος να εκδηλώσουν κατάθλιψη.

Αντίστοιχα, όσοι συγκατοικούσαν με φοιτητές με μειωμένη συναισθηματική ευαλωτότητα, παρουσίαζαν μείωση και της δικής τους, οπότε ο κίνδυνος κατάθλιψης απομακρυνόταν.

Αυτό ήταν εμφανές τόσο στις μετρήσεις των 3 μηνών, όσο και σε εκείνες των έξι μηνών.

Επιπλέον, οι φοιτητές που παρουσίασαν αυξημένη συναισθηματική ευαλωτότητα κατά την μέτρηση του πρώτου τριμήνου, είχαν διπλάσια καταθλιπτικά συμπτώματα στη μέτρηση των 6 μηνών, σε σύγκριση με όσους δεν είχαν παρουσιάσει ανάλογη αύξηση. 

Τα ευρήματα αυτά παρέχουν «πειστικές ενδείξεις» για την θεωρία της «μεταδοτικότητας της κατάθλιψης», δήλωσε ο δρ Χέφελ, ο οποίος είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Ψυχολογίας του Notre Dame.

Υποδηλώνουν επίσης ότι η μεταβολή του κοινωνικού περιβάλλοντος των πασχόντων από κατάθλιψη, θα μπορούσε να αποτελέσει τμήμα της θεραπείας που κάνουν για να την καταπολεμήσουν.

Πηγή : Web Only

Θένη Αξιοτοπούλου: «Από τους ανθρώπους λείπει ο εαυτός τους» - Συνέντευξη

-Δηλαδή δεν μπορεί κάποιος να βρει λύση στο πρόβλημα του μόνος του;

-Βεβαίως και μπορεί. Αλλά αυτό συμβαίνει όταν έχει έναν εαυτό ενδυναμωμένο, αν μπορώ δηλαδή να εμπιστευτώ τον εαυτό μου και να ξέρω ότι θα με συμβουλέψει σωστά. Είναι σαν να έχω μέσα μου έναν εσωτερικό συνομιλητή, μια φωνή που εμπιστεύομαι. Όταν έχουμε έναν εαυτό που μπορεί να μας στηρίξει στη λύπη, στη χαρά, στο άγχος, συνήθως είμαστε καλά.  Δεν είναι όλα ρόδινα, γι’ αυτό χρειαζόμαστε έναν εαυτό σύμμαχο.

Εδώ μπορείτε να διαβάσετε ολη την συνέντευξη που έδωσα στο 3pointmagazine.gr και στην δημοσιογράφο Χρύσα Βαϊνανίδη

Συνέντευξη στο 3pointmagazine.gr

Το κομμάτι που λείπει, συναντά το μεγάλο Ο

Μια ιστορία μεγάλη σε λίγες λέξεις...